Medyczna marihuana – wszystko, co musisz wiedzieć o leczniczej marihuanie

W ciągu ostatnich lat marihuana lecznicza stała się przedmiotem intensywnych badań i debat w środowisku medycznym na całym świecie. Jej rosnąca popularność, jako alternatywna forma terapii dla wielu schorzeń, sprawiła, że cieszy się dużym zainteresowaniem zarówno pacjentów, jak i lekarzy specjalistów. Z uwagi na bogactwo kannabinoidów i ich właściwości terapeutyczne, wzbudza nadzieję na skuteczne łagodzenie objawów różnych chorób i dolegliwości. Jednak, pomimo obiecujących wyników badań, zastosowanie medycznej marihuany u pacjentów wciąż wzbudza wiele kontrowersji i pytań dotyczących bezpieczeństwa terapii na bazie konopi leczniczych. Dowiedz się, co zawiera, jak działa i jakie choroby leczy marihuana medyczna. Kiedy można ją zastosować i kto o tym decyduje?

Czym jest medyczna marihuana?

Medyczna marihuana to rodzaj konopi stosowanych w celach terapeutycznych. Wykorzystywane odmiany Cannabis indica i sativa są uprawiane i przetwarzane tak, aby zawierać odpowiednie stężenia substancji czynnych, takich jak THC (tetrahydrokannabinol) i CBD (kannabidiol), wpływających na różnorodne dolegliwości, m.in. bólu przewlekłego, nudności i wymiotów występujących u pacjentów onkologicznych, zaburzeń neurologicznych takich jak stwardnienie rozsiane czy choroba Parkinsona.

Do produkcji marihuany medycznej wykorzystuje się susz konopny pochodzący z kwiatów żeńskich roślin konopi indyjskich i siewnych. W Polsce od 2017 roku legalne jest stosowanie marihuany w celach leczniczych, jednak wyłącznie na podstawie recepty wystawionej przez lekarza.

Co zawiera medyczna marihuana?

Medyczna marihuana zawiera kompleksowy zestaw związków chemicznych, które wykazują różnorodne działania terapeutyczne. Główne składniki aktywne to THC (tetrahydrokannabinol) i CBD (kannabidiol), ale oprócz nich w marihuanie medycznej znajdują się również inne kannabinoidy, terpeny i flawonoidy.

• THC (tetrahydrokannabinol) – główny psychoaktywny składnik marihuany, który ma działanie odurzające i euforyzujące, a w dużych dawkach może wywoływać również zaburzenia koordynacji ruchowej. Oprócz efektów psychoaktywnych THC wykazuje również działanie przeciwbólowe, przeciwwymiotne i poprawia apetyt. Jest często stosowany w leczeniu bólu przewlekłego, czy nudności i wymiotów wywołanych chemioterapią,
• CBD (kannabidiol) – drugi najbardziej znanym kannabinoid, który nie wykazuje działania psychoaktywnego podobnego do THC. CBD ma szerokie spektrum działania terapeutycznego, w tym działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwdrgawkowe, przeciwlękowe i neuroprotekcyjne. Jest stosowany w leczeniu wielu schorzeń, w tym epilepsji, zaburzeń lękowych, stwardnienia rozsianego i chorób autoimmunologicznych,
• inne kannabinoidy – oprócz THC i CBD medyczna marihuana może zawierać m.in. CBG (kannabigerol), CBC (kannabichromen) i CBN (kannabinol), które również wykazują różnorodne właściwości terapeutyczne,
• terpeny – grupa organicznych związków aromatycznych, które nadają marihuanie jej charakterystyczny zapach i smak. Terpeny mają również działanie terapeutyczne i mogą wspomagać efekty kannabinoidów, np. limonen wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, a mirten może pomóc w łagodzeniu stresu i lęku,
• flawonoidy – związki roślinne, które występują w marihuanie i mają działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i przeciwwirusowe. Flawonoidy, takie jak katechiny i kwercetyna, mogą mieć korzystny wpływ na układ krążenia, układ immunologiczny i mózg.

Proporcje i kombinacje składników mogą się różnić w zależności od odmiany marihuany oraz metod uprawy i przetwarzania. Dlatego ważne jest, aby pacjenci pozyskiwali produkt z legalnych, zaufanych źródeł oraz skonsultowali się z lekarzem w celu dobrania odpowiedniego dawkowania marihuany medycznej, dostosowanego do rodzaju schorzenia i nasilenia dolegliwości.

Medyczna marihuana – rodzaje

Medyczna marihuana występuje w wielu odmianach, które różnią się składem chemicznym, proporcjami kannabinoidów oraz efektami terapeutycznymi. Wybór odpowiedniego rodzaju medycznej marihuany zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta i celów terapeutycznych.

Według oficjalnej kwalifikacji konopie siewne dzieli się na 3 podgatunki:

• Cannabis sativa subsp. indica – charakteryzuje się wysoką zawartością THC oraz niską zawartością CBD,
• Cannabis sativa subsp. sativa – niska zawartość THC i wysoka zawartość CBD. Wykorzystywana powszechnie w przemyśle kosmetycznym i gastronomicznym,
• Cannabis sativa ruderalis (odmiany dzikie) – znikome ilości THC, większe CBD.

Dodatkowo istnieje również mniej oficjalny podział, stosowany przez hodowców, sprzedawców i użytkowników konopi indyjskich – Sativa i Indica (które różnią się od taksonomicznych określeń C. sativa sativa L. i C. sativa indica Lam.) oraz ich hybrydy. Taki podział służy w celu opisu cech morfologicznych, zapachu oraz efektów psychoaktywnych poszczególnych odmian.

• Sativa – charakteryzuje się wyższym stężeniem THC niż CBD i dużą zawartością terpenów stymulujących. Odmiana może być pomocna w leczeniu depresji, nudności, utraty apetytu, spadku nastroju i energii,
• Indica – zawiera wyższe stężenie CBD w stosunku do THC oraz charakteryzuje się wysoką zawartością terpenów o działaniu wyciszającym. Zalecana jest przede wszystkim przy leczeniu stanów zapalnych, stresu, przewlekłego bólu, czy bezsenności,
• hybrydy – krzyżówki odmian Indica i Sativa, które mogą mieć zrównoważone proporcje THC i CBD lub przewagę jednego z tych kannabinoidów. Hybrydy są dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta i mogą łączyć w sobie różnorodne efekty terapeutyczne obu rodzajów marihuany.

Na czym polega leczenie medyczną marihuaną?

Leczenie konopiami medycznymi polega na wykorzystaniu różnych postaci preparatów opartych na konopiach siewnych, służących łagodzeniu objawów różnych schorzeń oraz poprawie jakości życia pacjentów. Metody podawania medycznej marihuany mogą obejmować waporyzacje suszu, przyjmowanie preparatów zawierających ekstrakty, czy miejscową aplikację kremów i maści.

Działanie terapeutyczne medycznej marihuany opiera się głównie na dwóch składnikach aktywnych, THC i CBD, które oddziałują z układem endokannabinoidowym organizmu. Jest to system regulujący wiele procesów fizjologicznych, takich jak ból, apetyt, sen, nastrój, czy funkcje immunologiczne. Dlatego konopie siewne mają tak szerokie zastosowanie w medycynie.

Właściwości marihuany medycznej

Marihuana medyczna posiada ogromny potencjał terapeutyczny, dzięki temu może przynieść ulgę wielu pacjentom cierpiącym na różnorodne schorzenia i dolegliwości. Wśród najważniejszych właściwości konopi leczniczych można wyróżnić działanie:

• przeciwzapalne,
• przeciwbólowe,
• przeciwwymiotne,
• przeciwdrgawkowe,
• przeciwlękowe,
• poprawiające nastrój i apetyt.

Na co pomaga marihuana medyczna – wskazania

Ze względu na swój potencjał terapeutyczny leczenie medyczną marihuaną może być zalecane przy wielu chorobach i dokuczliwych dolegliwościach, które nie ustępują po zastosowaniu tradycyjnych leków, albo gdy ich długotrwałe przyjmowanie jest przeciwwskazane, lub wywołuje poważne skutki uboczne.

Medyczna marihuana może być pomocna we wspomaganiu terapii:

• bólu przewlekłego – może przynosić ulgę pacjentom cierpiącym na bóle o różnej etiologii, w tym ból neuropatyczny, ból związany z chorobami nowotworowymi czy ból mięśniowo-szkieletowy,
• stwardnienia rozsianego – niektórzy pacjenci osiągają korzyści związane z łagodzeniem objawów, takich jak spastyczność mięśniowa, drżenia czy zaburzenia równowagi,
• padaczki – badania sugerują, że medyczna marihuana może być skuteczną opcją terapeutyczną dla niektórych pacjentów cierpiących na padaczkę oporną na leczenie konwencjonalne,
• chorób zapalnych jelit – kannabinoidy zawarte w medycznej marihuanie mogą łagodzić objawy choroby Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego,
• nudności i wymiotów związanych z chemioterapią – może powodować zmniejszenie dokuczliwości objawów i zwiększenie apetytu,
• zaburzeń snu – może ułatwiać zasypianie i zmniejszać liczbę wybudzeń,
• zaburzeń lękowych – w tym przypadku terapia wzbudza dużo kontrowersji, ponieważ THC, szczególnie stosowane długotrwale w wysokich dawkach może przyczynić się do nasilenia objawów.
• PTSD (zespołu stresu pourazowego) – istnieją badania sugerujące, że medyczna marihuana może pomóc pacjentom z PTSD w radzeniu sobie z objawami, takimi jak lęki, napady paniki i napięcia,
• chorób nowotworowych – medyczna marihuana nie jest lekiem na raka, ale może przynosić ulgę w łagodzeniu objawów towarzyszących leczeniu onkologicznemu, takich jak ból, nudności, utrata apetytu czy spadek masy ciała.

Należy pamiętać, że stosowanie konopi leczniczych powinno być zawsze konsultowane z lekarzem i odbywać się zgodnie z jego zaleceniami.

Zalety palenia marihuany leczniczej- efekty terapii konopiami medycznymi

Lecznicza marihuana dostępna jest w Polsce głównie w postaci suszu przeznaczonego do waporyzacji. Proces polega na ogrzewaniu materiału roślinnego do temperatury, która pozwala na uwolnienie kannabinoidów bez spalania i narażania układu oddechowego na szkodliwe produkty, uwalniające się w trakcie tradycyjnego palenia marihuany leczniczej. Obie metody umożliwiają szybkie dostarczenie substancji czynnych do organizmu i uzyskanie niemal natychmiastowego efektu terapeutycznego. Pozwalają również na obserwowanie reakcji w trakcie korzystania z surowca i kontynuowanie waporyzacji/palenia, lub zrobienie przerwy w przypadku uzyskania oczekiwanych rezultatów.

Waporyzator przeznaczony do terapii leczniczą marihuaną jest łatwy w obsłudze i pozwala na ustawienie konkretnej temperatury potrzebnej do uwolnienia określonych związków. W odróżnieniu od tradycyjnego palenia, osoby z otoczenia nie są narażone na dym i nie wyczuwają charakterystycznego zapachu marihuany.

Czy terapia marihuaną medyczną jest dla każdego – przeciwwskazania

W wielu przypadkach terapia marihuaną medyczną może znacząco poprawić samopoczucie i komfort życia pacjentów. W niektórych sytuacjach może być jednak niewskazana lub wymagać szczególnej ostrożności. Za ogólne przeciwwskazania do stosowania marihuany medycznej w Polsce uznaje się:

• nadwrażliwość na kannabinoidy,
• ciążę i karmienie piersią,
• wiek pacjenta poniżej 18. roku życia,
• zaburzenia afektywne dwubiegunowe czy różnego rodzaju psychozy,
• niewydolność wątroby nerek, serca,
• choroby krążenia,
• uzależnienie od substancji psychoaktywnych.

Terapia medyczną marihuaną – możliwe działania niepożądane

Marihuana medyczna dostępna w Polsce na receptę to surowiec farmaceutyczny powstający w ściśle kontrolowanych warunkach, które pozwalają zagwarantować jakość produktu. Natomiast lekarze przepisujący terapię konopiami leczniczymi uwzględniają przeciwwskazania i dostosowują dawkowanie do konkretnych dolegliwości, co pozwala minimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Jednak należy pamiętać, że produkty zawierają THC (poznaj różnice między CBD a THC) i inne substancje czynne, które u niektórych pacjentów, stosujących marihuanę medyczną, mogą wywołać skutki uboczne. Można wśród nich wyróżnić:

• efekty psychoaktywne, takie jak euforia, dezorientacja, zaburzenia myślenia czy lęki,
• zmiany nastroju, np. drażliwość, depresja czy nadmierne pobudzenie.
• zaburzenia pamięci, głównie krótkotrwałej, dodatkowo THC może wpływać na funkcje poznawcze i trudności w koncentracji,
• problemy ze snem, takie jak bezsenność lub nadmierna senność,
• objawy fizyczne, np. suchość w ustach, zaczerwienienie oczu, przyspieszone bicie serca czy spadek ciśnienia krwi.

Kto może przepisać konopie medyczne?

W Polsce uprawnienia do wystawienia recepty na marihuanę medyczną posiadają wszyscy lekarze lekarze, z wyjątkiem lekarzy weterynarii. Dlatego pacjenci zmagający się z dolegliwościami, które nie ustępują pomimo stosowania tradycyjnych leków przeznaczonych do tego celu, mogą skonsultować się ze specjalistą i omówić możliwość włączenia tej formy leczenia do swojego planu terapeutycznego.

Ile kosztuje medyczna marihuana?

W Polsce cena za gram suszu marihuany medycznej wynosi ok. 50 złotych. Dokładny koszt zależy od dostawcy i ilości produktu w opakowaniu, która zależy od zaleceń lekarza. Zazwyczaj dzienna dawka waha się między 0,5 a 3 g, co przekłada się na miesięczne zapotrzebowanie w przedziale od 15 do 90 gramów. Dodatkowo pacjenci rozpoczynający terapię marihuaną medyczną muszą uwzględnić wydatek na zakup waporyzatora.

Należy pamiętać, że lecznicza marihuana nie podlega refundacji przez Narodowy Fundusz Zdrowia, co oznacza, że pacjenci muszą pokrywać pełne koszty terapii.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące marihuany medycznej.

Jaka medyczna marihuana jest najlepsza?

Wybór najlepszej medycznej marihuany zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz celów terapeutycznych, dlatego nie ma uniwersalnego surowca farmaceutycznego opartego na konopiach. W niektórych terapiach sprawdzają się produkty o wyższej zawartości CBD, a inne dolegliwości łagodzone są przede wszystkim dzięki THC.

Komu pomaga medyczna marihuana?

Medyczna marihuana może przynosić ulgę pacjentom cierpiącym na różnorodne schorzenia i dolegliwości, w tym m.in. osobom z bólem przewlekłym, stwardnieniem rozsianym, padaczką, PTSD, stanami zapalnymi czy chorobami nowotworowymi.

Czy medyczna marihuana ma THC?

Tak, medyczna marihuana może zawierać THC (tetrahydrokannabinol), który jest jednym z głównych substancji czynnych konopi indyjskich. Stężenie THC w medycznej marihuanie może się różnić w zależności od rodzaju i odmiany, co wpływa na jej efekty terapeutyczne.

Na co przepisują medyczną marihuanę – wskazania?

Medyczną marihuanę przepisuje się pacjentom cierpiącym na różnorodne dolegliwości, które nie ustępują pod wpływem konwencjonalnego leczenia, u pacjenta występują przeciwwskazania do zastosowania określonych leków, albo działania niepożądane. Wśród wskazań do terapii medyczną marihuaną można wyróżnić m.in. ból przewlekły, nudności i wymioty związane z chemioterapią, stwardnienie rozsiane, padaczkę, zaburzenia lękowe, choroby zapalne, jaskrę (THC obniża ciśnienie śródgałkowe oka) czy zaburzenia snu.

Jak działają konopie lecznicze – na co pomagają?

Konopie lecznicze działają głównie na układ endokannabinoidowy, regulujący wiele funkcji organizmu. Dlatego wykazują właściwości przeciwbólowe, przeciwwymiotne, przeciwzapalne, przeciwdrgawkowe, przeciwlękowe, oraz mogą poprawiać apetyt i sen.

Czy medyczna marihuana jest legalna w Polsce?

Zgodnie z nowelizacją ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z 2017 roku medyczna marihuana jest legalna pod warunkiem posiadania odpowiedniej recepty wydanej przez lekarza. Pacjent może kupić leczniczą marihuanę, zarejestrowaną jako lek, i stosować ją zgodnie z zaleceniem lekarza wyłącznie w celach terapeutycznych.

Jak uzyskać receptę na medyczną marihuanę?

Aby uzyskać receptę na medyczną marihuanę, należy skonsultować się z naszym lekarzem, który przeprowadzi ocenę stanu zdrowia pacjenta i podejmie decyzję dotyczącą zasadności włączenia konopi do planu terapeutycznego. Aby umówić się na konsultację, kliknij TUTAJ.

Czy w Polsce marihuana medyczna zawiera konopie indyjskie?

Marihuana medyczna to susz kwiatów żeńskich konopi siewnych – Cannabis sativa, podgatunków indica i sativa, a więc m.in. tzw. konopi indyjskich.

Źródła:

1. Artur Owczarek, Paweł Kozaczuk, Bożena Grimling, Bożena Karolewicz, Uwarunkowania stosowania marihuany do celów medycznych w Polsce, 2023
2. Teri Capriotti, Medical Marijuana, 2016
3. Jon O. Ebbert, Eugene L. Scharf, Ryan T. Hurt, Medical Cannabis, 2018