Marihuana a schizofrenia – czy marihuana zwiększa ryzyko schizofrenii?

Współczesne badania naukowe potwierdzają istnienie zależności między używaniem marihuany a ryzykiem wystąpienia schizofrenii. Mimo że nie wszyscy użytkownicy doświadczają negatywnych skutków, zagrożenie i możliwość rozwinięcia objawów psychotycznych wymagają zachowania ostrożności, również wśród pacjentów otrzymujących receptę na medyczną marihuanę. Dowiedz się, kto jest najbardziej narażony na wystąpienie schizofrenii i jak konopie wpływają na funkcjonowanie mózgu.

Palenie marihuany a ryzyko rozwoju schizofrenii

Palenie marihuany, chociaż mocno kojarzy się z rekreacją, od dawna wzbudza również obawy związane z jego wpływem na zdrowie psychiczne. Szczególny niepokój wzbudza możliwość wystąpienia skutków ubocznych po marihuanie takich jak zaburzenia lękowe, depresyjne czy ryzyko rozwoju zaburzeń psychicznych, omamów i schizofrenii. Badania wskazują, że regularne i intensywne używanie marihuany może prowadzić do podniesionego ryzyka wystąpienia objawów psychotycznych, które są charakterystyczne dla schizofrenii. Występowanie zjawiska obserwowane jest szczególnie u osób, które zaczynają palenie marihuany w młodym wieku, co może wynikać z większej podatności mózgu na zmiany spowodowane oddziaływaniem substancji aktywnych w marihuanie, występującej w okresie dojrzewania.

Wyniki badań wskazują również, że ryzyko wystąpienia schizofrenii wynikające z nadużywania marihuany w młodym wieku dotyczy przede wszystkim mężczyzn. Do wywołanego marihuaną wzrostu ryzyka dodatkowo przyczyniają się predyspozycje genetyczne. Zagrożenie jest więc wyższe u osób z rodzin, w których występowały przypadki schizofrenii.

Ryzyko rozwinięcia choroby wzrasta wraz z częstotliwością i intensywnością palenia. Znaczenie ma również sięganie po odmiany o wysokim stężeniu THC. Powiązanie uzależnienia lub nadużywania substancji z ryzykiem rozwinięcia zaburzeń psychicznych wynika głównie z psychoaktywnego działania tetrahydrokannabinolu. THC wpływa na obszary mózgu odpowiedzialne za postrzeganie rzeczywistości, emocje i myślenie. I to właśnie on odpowiada na potencjalne ryzyko wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych po marihuanie.

Czym jest schizofrenia?

Schizofrenia to przewlekła choroba zaliczająca się do zaburzeń psychotycznych. W wyniku choroby dochodzi do zmian w sposobie myślenia, odczuwania emocji oraz postrzeganie rzeczywistości przez pacjenta. Osoby cierpiące na schizofrenię często doświadczają również objawów psychotycznych, takich jak halucynacje, urojenia, czy nieadekwatne postrzeganie otaczającego świata. Schizofrenia może znacząco zakłócać codzienne życie i funkcjonowanie pacjentów, wpływając na ich zdolność do podejmowania właściwych decyzji i oceny rzeczywistości.

Schizofrenia to choroba o wieloaspektowym charakterze, która może mieć różne objawy i nasilenie. U niektórych osób mogą dominować objawy pozytywne, takie jak halucynacje i urojenia, natomiast u innych mogą przejawiać się objawy negatywne, takie jak apatia, brak motywacji czy wycofanie społeczne. W przypadku zaawansowanej i nieleczonej choroby dochodzi do poważnych zmian w funkcjonowaniu mózgu, co prowadzi do trwałego obniżenia zdolności poznawczych i społecznych.

Przyczyny schizofrenii są złożone i nadal nie zostały w pełni wyjaśnione. Chociaż istnieje wyraźny związek między predyspozycjami genetycznymi a rozwojem choroby, znaczenie mają również zaburzenia dotyczące neuroprzekaźników oraz czynniki środowiskowe, stres czy oddziaływanie substancji psychoaktywnych. Badania wykazały, że ujawnienie objawów może mieć również związek z nadużywaniem marihuany.

Wpływ marihuany na funkcjonowanie mózgu

Marihuana, poprzez oddziaływanie na układ endokannabinoidowy, wywiera silny wpływ na funkcjonowanie mózgu. Główny składnik psychoaktywny marihuany, THC (tetrahydrokannabinol), oddziałuje na receptory kannabinoidowe w mózgu, zmieniając sposób przetwarzania informacji i reakcji na bodźce zewnętrzne. Długotrwałe używanie marihuany, szczególnie palenie konopi zawierających duże ilości THC może prowadzić do istotnych zmian w strukturach mózgu, zwłaszcza w rejonach odpowiedzialnych za emocje i poznanie. Marihuana oddziałuje m.in. na obszary takie jak hipokamp (odpowiedzialny za pamięć i uczenie się), jądro półleżące (czyli część układu nagrody, kluczowa w procesie motywacji) oraz korę przedczołową (związaną z podejmowaniem decyzji, planowaniem działań, pamięcią roboczą). Dlatego zachodzące zmiany mogą wpływać na podejmowanie właściwych decyzji oraz na zdolność do rozpoznawania i oceny sytuacji.

Badania wykazały, że u osób młodych, których mózg wciąż się rozwija i jest bardziej podatny na zmiany neurobiologiczne, palenie marihuany wiąże się z ryzykiem wystąpienia trwałych zmian w jego funkcjonowaniu. Zagrożenie wynika w szczególności z obecności i poziomu zawartości THC (decyduje o sile używanego narkotyku), który wpływa na obniżenie zdolności poznawczych, pamięci, koncentracji i motywacji. Dlatego może prowadzić m.in. do problemów w nauce, pracy, relacjach społecznych i podejmowaniu właściwych decyzji. Dodatkowo marihuana wiąże się z większym prawdopodobieństwem wystąpienia zaburzeń psychicznych, lęku, depresji, objawów psychotycznych i schizofrenii.

Dlatego warto pamiętać, że chociaż marihuana stosowana jest przez wiele osób w celach rekreacyjnych lub medycznych, jej potencjalny wpływ na psychikę i funkcjonowanie mózgu jest wskazaniem do zachowania ostrożności.

Schizofrenia a marihuana medyczna – czy konopie mogą być pomocne w leczeniu pacjentów?

Pomimo licznych badań wskazujących na korzyści wynikające z zastosowania marihuany medycznej w leczeniu wielu dolegliwości, terapia konopiami wciąż wzbudza kontrowersje. Szczególnie w kontekście możliwości wykorzystania marihuany u pacjentów z zaburzeniami emocjonalnymi i psychicznymi, m.in. depresją czy schizofrenią. Należy pamiętać, że marihuana wpływa na poziom dopaminy, a nadmierne uwalnianie tego neuroprzekaźnika ma również związek z występowaniem objawów schizofrenii, dlatego nie zaleca się konopi leczniczych u pacjentów ze zdiagnozowaną przypadłością lub narażonych na zachorowanie. Natomiast w przypadku niektórych zaburzeń emocjonalnych, lękowych, zespole stresu pourazowego (PTSD) czy łagodnej depresji otrzymanie recepty na marihuanę medyczną zależy od decyzji lekarza. Jeśli inne, tradycyjne metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych efektów, wiążą się z występowaniem dokuczliwych skutków ubocznych lub nie mogą być zastosowane ze względu na obecność przeciwwskazań i zdaniem specjalisty konopie mogą przynieść pozytywne efekty, lekarz może zdecydować o wystawieniu recepty na medyczną marihuanę. Warto jednak skorzystać z konsultacji z lekarzem zajmującym się leczeniem konopiami (np. poprzez portal Zielony Temat), który precyzyjnie oceni stan pacjenta, szanse powodzenia terapii i dobierze właściwy rodzaj i dawkę leku.

Psychozy po marihuanie – objawy psychotyczne

Objawy psychotyczne, takie jak halucynacje, urojenia, zaburzenia myślenia czy nieadekwatne postrzeganie rzeczywistości, mogą być wynikiem długotrwałego i/lub intensywnego palenia marihuany, szczególnie produktów o wysokiej zawartości THC. Takie skutki uboczne zdarzają się stosunkowo rzadko, jednak konieczne jest uwzględnienie ryzyka. Dodatkowo u osób z predyspozycjami genetycznymi, szczególnie tych, które sięgnęły po marihuanę w młodym wieku istnieje realne zagrożenie rozwinięcia się przewlekłych zaburzeń psychotycznych – schizofrenii.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące związku marihuany ze schizofrenią.

Źródła:

• David Rentero, Francisco Arias, Sergio Sánchez-Romero, Gabriel Rubio, Roberto Rodríguez-Jiménez, Cannabis-induced psychosis: clinical characteristics and its differentiation from schizophrenia with and without cannabis use, 2021
• María Bettina Ortiz-Medina, Marta Perea, Julio Torales, Antonio Ventriglio, Giovanna Vitrani, Lourdes Aguilar, Carlos Roncero, Cannabis consumption and psychosis or schizophrenia development, 2018
• Eden Evins, Alan I. Green, John M. Kane, Robin M. Murray, Does using marijuana increase the risk for developing schizophrenia?, 2013
• Paola Casadio, Cathy Fernandes, Robin M. Murray, Marta Di Forti, Cannabis use in young people: the risk for schizophrenia, 2011
• Daniela Parolaro, Adolescent cannabis consumption and schizophrenia: epidemiological and experimental evidences, 2010