Antydepresanty SSRI a marihuana – czy można łączyć marihuanę z psychotropami?

Możliwość wykorzystania medycznej marihuany w leczeniu depresji wzbudza duże zainteresowanie wśród lekarzy, naukowców i pacjentów. Konopie, znane ze swoich właściwości rozluźniających i poprawiających nastrój, wydają się być doskonałą alternatywą dla tradycyjnych leków przeciwdepresyjnych, lub wspomagać leczenie pacjentów przyjmujących selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny. Czy tak jest naprawdę? Dowiedz się, czy pacjenci z depresją mogą otrzymać receptę na marihuanę medyczną i czy można ją bezpiecznie łączyć z antydepresantami.

Depresja – co to jest?

Depresja to poważne zaburzenie psychiczne, które wpływa na codzienne funkcjonowanie pacjentów. Charakteryzuje się przede wszystkim długotrwałym obniżeniem nastroju i utratą zainteresowania codziennymi aktywnościami oraz wieloma innymi objawami fizycznymi i psychicznymi, takimi jak m.in. bezsenność, spadek energii, brak apetytu, spadek koncentracji, niska samoocena, a nawet myśli samobójcze. Objawy występujące u pacjentów różnią się intensywnością, jednak zazwyczaj prowadzą do znacznego pogorszenia jakości życia. U pacjentów z depresją często występują również zaburzenia lękowe, które dodatkowo obniżają komfort i pogarszają samopoczucie.

Problem depresji dotyczy kobiet i mężczyzn w różnym wieku i może mieć różne przyczyny, takie jak predyspozycje genetyczne, zaburzenia chemiczne w mózgu, nadmierny lub przewlekły stres, traumatyczne wydarzenia życiowe, czy choroby przewlekłe. Istotną rolę w regulacji nastroju odgrywa również układ endokannabinoidowy, a jego dysfunkcja może wiązać się z występowaniem objawów depresji.

Leczenie depresji

Leczenie depresji wymaga indywidualnego podejścia, które zwykle obejmuje farmakoterapię oraz terapię psychologiczną. Leki przeciwdepresyjne (antydepresanty), szczególnie selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) są wykorzystywane w celu uzyskania stosunkowo szybkiej poprawy samopoczucia pacjenta. Natomiast psychoterapia (zwykle zalecana jest terapia behawioralno-poznawcza) może trwać kilkanaście miesięcy, lub kilka lat, ale zapewnia długotrwałe efekty. Osiągnięcie satysfakcjonujących rezultatów leczenia depresji wymaga czasu i cierpliwości. Ma to związek nie tylko ze specyfiką samego zaburzenia, ale również trudnością z doborem odpowiednich leków i właściwej dawki, które zależą przede wszystkim od indywidualnych reakcji organizmu pacjenta. Dlatego leczenie wymaga ścisłego monitorowania przez lekarza specjalistę.

Działanie leków przeciwdepresyjnych – SSRI

SSRI, czyli selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, to klasa leków przeciwdepresyjnych, które zwiększają poziom serotoniny w mózgu, poprawiając nastrój pacjentów i powodując zmniejszenie większości objawów związanych z depresją. SSRI, takie jak fluoksetyna, paroksetyna, escitalopram czy sertralina, są stosowane w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych. Ich działanie polega na blokowaniu wychwytu zwrotnego serotoniny, co zwiększa jej dostępność w synapsach nerwowych. To wpływa na poprawę samopoczucia i zmniejszenia objawów depresji. Terapia przy wykorzystaniu leków antydepresyjnych, np. z grupy SSRI, wymaga indywidualnego dostosowania preparatów, precyzyjnego dobrania dawek i stałego monitorowania pacjentów, pozwalającego ocenić skuteczność leczenia i wychwycić, lub omówić z pacjentem ewentualne działania niepożądane. To zwiększa szanse uzyskania satysfakcjonujących efektów oraz może wpływać na komfort i bezpieczeństwo pacjenta. Należy brać pod uwagę, że każda klasa leków przeciwdepresyjnych (podobnie jak wszystkich innych preparatów leczniczych) wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych, jednak brak leczenia może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla życia pacjentów.

Leczenie depresji medyczną marihuaną

Chociaż podstawową metodą terapeutyczną, wykorzystywaną u pacjentów z depresją, jest leczenie farmakologiczne, np. SSRI, oraz psychoterapia, coraz większe zainteresowanie wzbudza również marihuana medyczna. Preparaty z konopi (np. susz) zawierające kannabinoidy, przede wszystkim THC i CBD, wykazują potencjalne właściwości przeciwdepresyjne. Udowodniono, że układ endokannabinoidowy odgrywa istotną rolę w regulacji nastroju i stresu, a to sugeruje, że terapia medyczną marihuaną może być pomocna w redukcji objawów pacjenta z depresją. Pomimo obiecujących wyników badań, uzyskane dane nie są wystarczające do jednoznacznego zalecenia stosowania konopi indyjskich u pacjentów, ustalenia dawkowania, czy wykluczenia niebezpiecznych skutków ubocznych związanych z ich stosowaniem, lub łączeniem z innymi lekami antydepresyjnymi. Dlatego w przypadku niezadowalających efektów tradycyjnego leczenia (np. depresja lekooporna) warto rozważyć konsultację ze specjalistą posiadającym doświadczenie w terapii konopiami leczniczymi. Wyłącznie lekarz może podjąć decyzję o stosowaniu kannabinoidów u pacjentów z depresją. Należy poinformować lekarza o wszystkich stosowanych lekach i występujących objawach. Zawsze przed otrzymaniem recepty na marihuanę medyczną pacjent powinien zostać poinformowany o ryzyku, przeciwwskazaniach, środkach ostrożności, możliwych interakcjach i skutkach ubocznych.

Antydepresanty a marihuana medyczna – czy można łączyć terapię?

Marihuana medyczna może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, dlatego należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu tradycyjnych leków i konopi. Łączenie antydepresantów z medyczną marihuaną jest tematem budzącym szczególne kontrowersje. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) są powszechnie wykorzystywane w leczeniu depresji. Ze względu na określone oddziaływanie na układ endokannabinoidowy, właściwości przeciwdepresyjne przypisuje się również kannabinoidom, znajdującym się w medycznej marihuanie. Niemniej jednak brak jest jednoznacznych badań potwierdzających jej skuteczność i bezpieczeństwo w leczeniu depresji, szczególnie w połączeniu z SSRI, ze względu na możliwość wystąpienia interakcji. Dlatego, aby uniknąć poważnych skutków ubocznych, zwykle nie zaleca się jednoczesnego stosowania konopi i antydepresantów.

Marihuana a SSRI – ryzyko interakcji

Uważa się, że istnieje poważne ryzyko wystąpienia interakcji między marihuaną a antydepresantami (SSRI). Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny zwiększają poziom serotoniny w mózgu, co pomaga w poprawie nastroju pacjentów. Jednak równoczesne stosowanie medycznej marihuany może wpływać na metabolizm substancji aktywnych zawartych w lekach, prowadząc do zmiany ich stężenia we krwi i nasilenia skutków ubocznych, takich jak m.in. zawroty głowy, zmiana rytmu serca, zaburzenia koncentracji, nasilenie sedacji, a nawet nasilenie objawów depresji.

Stosowanie medycznej marihuany w ciężkiej depresji

Medyczna marihuana może być pomocna w terapii pacjentów z obniżonym nastrojem, lub łagodnymi epizodami depresyjnymi. Jednak ciężka depresja, szczególnie przebiegająca z myślami lub próbami samobójczymi jest przeciwwskazaniem do stosowania konopi. W takim przypadku pacjenci wymagają specjalistycznych leków antydepresyjnych, o określonym i udowodnionym działaniu, a często również hospitalizacji. Ponadto, ze względu na trudności z doborem odpowiedniej farmakoterapii i dawkowania leków u pacjentów z depresją, oraz konieczność monitorowania skuteczności leczenia, nie zaleca się stosowania dodatkowych środków, które mogłyby komplikować lub zakłócać ten proces. Należy pamiętać, że marihuana może wpływać na metabolizm leków przeciwdepresyjnych, a u niektórych pacjentów nawet nasilać objawy depresji.

Czy marihuana pogłębia depresję – potencjalne skutki uboczne terapii konopiami leczniczymi

Medyczna marihuana może mieć zarówno pozytywny wpływ na objawy depresji, jak i potencjalnie je pogłębiać. Wszystko zależy od nasilenia i rodzaju symptomów występujących u pacjenta, dawki marihuany, zawartości THC oraz indywidualnej reakcji organizmu. Ze względu na ryzyko nie należy stosować marihuany u pacjentów z ciężką depresją i myślami samobójczymi.

Wciąż trwają badania nad możliwościami wykorzystania medycznej marihuany w leczeniu depresji. Dotychczasowe wyniki są mieszane. Dlatego pacjenci muszą być świadomi potencjalnych skutków ubocznych związanych ze stosowaniem marihuany przy depresji, szczególnie w przypadku stosowania antydepresantów.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące leczenia depresji marihuaną medyczną i SSRI.

Źródła:

• Maria Scherma, Paolo Masia,Matteo Deidda, Walter Fratta, Gianluigi Tanda, Paola Fadda, New Perspectives on the Use of Cannabis in the Treatment of Psychiatric Disorders, 2018
• Amber L. Bahorik, Stacy A. Sterling, Cynthia I. Campbell, Constance Weisner, Danielle Ramo, Derek D. Satre, Medical and non-medical marijuana use in depression: Longitudinal associations with suicidal ideation, everyday functioning, and psychiatry service utilization, 2018
• Tony Antoniou, Jack Bodkin and Joanne M.-W. Ho, Drug interactions with cannabinoids, 2020