CBD a THC – poznaj rożnice, działanie i właściwości

Wzrastające zainteresowanie potencjałem medycznym konopi leczniczych skłania pacjentów do poszukiwania informacji na temat ich dwóch głównych składników aktywnych: kannabidiolu (CBD) oraz tetrahydrokannabinolu (THC). Obie substancje obecne w marihuanie medycznej zyskują na znaczeniu w kontekście leczenia różnorodnych schorzeń i dolegliwości, różnią się budową i pełniąc nieco inne funkcje. Dowiedz się, jak działają kannabinoidy i połączenie THC i CBD w marihuanie medycznej. Jakie są podobieństwa i różnice pomiędzy obiema substancjami?

CBD i THC – podstawy medycznej marihuany

Medyczna marihuana znana z właściwości leczniczych wciąż wzbudza wiele kontrowersji ze względu na swój skład i skojarzenie z rekreacyjnym wykorzystaniem. Podstawą działania terapii są głównie dwie substancje chemiczne odpowiedzialne za wpływ marihuany na organizm – CBD i THC. CBD jest znane przede wszystkim ze swojego potencjału terapeutycznego, natomiast powszechnie wiadomo, że THC wykazuje działanie psychoaktywne.

CBD, czyli kannabidiol, jest jednym z ponad 100 kannabinoidów występujących w konopiach. To właśnie on cieszy się szczególnym zainteresowaniem w medycynie ze względu na swoje właściwości terapeutyczne, niewielkie ryzyko skutków ubocznych oraz to, że w odróżnieniu od THC nie wykazuje działania psychoaktywnego. Korzyści medyczne CBD wynikają więc z mechanizmu działania,wysokiego profilu bezpieczeństwa oraz zachowania całkowitej kontroli nad umysłem.

Natomiast THC, czyli tetrahydrokannabinol, pomimo swojego działania leczniczego, wykorzystywanego w terapii różnorodnych dolegliwości, posiada również właściwości psychoaktywne. Dlatego może wywoływać skutki uboczne i jest odpowiedzialny m.in. za euforię, czy tzw. zamroczenie, charakterystyczne również dla rekreacyjnego palenia marihuany.

Czym różni się CBD od THC?

CBD i THC należą do najbardziej znanych kannabinoidów występujących w konopiach. Przy czym warto zauważyć, że wysoką zawartością CBD charakteryzują się przede wszystkim konopie siewne (Cannabis sativa L), podczas gdy THC znajduje się w konopiach indyjskich (Cannabis indica). Struktura chemiczna zarówno CBD, jak i THC jest podobna do endokannabinoidów wytwarzanych przez ludzki organizm, co pozwala im oddziaływać z systemem endokannabinoidowym. Jednak pomimo podobieństw na poziomie molekularnym, występują różnice przyczyniające się do ich odmiennego wpływu na ludzki organizm. Najważniejsza z nich dotyczy efektu, jaki wywołują. CBD nie powoduje odurzenia typowego dla THC, co sprawia, że jest bardziej akceptowalny w terapii medycznej nie tylko osób dorosłych i seniorów, ale również dzieci. Ze względu na właściwości nie wzbudza tak silnych kontrowersji, jak THC, co ma wpływ na legalność i dostępność produktów CBD. Niewielkie i rzadkie skutki uboczne CBD wpływają na fakt, że lekarze często preferują kannabidiol jako bezpieczniejszą opcję, zwłaszcza w przypadku pacjentów, którzy nie chcą odczuwać efektów odurzenia lub przechodzą testy narkotykowe. Kannabinoidy, takie jak THC, są wykrywalne w organizmie nawet przez 10 dni (lub dłużej u osób, które regularnie spożywają duże ilości THC), podczas gdy większość narkotestów nie jest w stanie wykryć CBD.

Jak CBD i THC wpływają na organizm?

CBD (kannabidiol) i THC (tetrahydrokannabinol) są głównymi związkami znajdującymi się w konopiach, wpływającymi na organizm poprzez interakcję z systemem endokannabinoidowym (ECS) i uwalnianie neuroprzekaźników. Dlatego ECS odgrywa istotną rolę w regulowaniu wielu funkcji ciała, w tym nastroju, apetytu, snu oraz reakcji na ból i stan zapalny. Pomimo iż CBD i THC są chemicznie podobne, inaczej oddziałują na ECS, co przekłada się na pewne kluczowe różnice w efektach fizjologicznych i terapeutycznych.

THC aktywnie wiąże się z receptorami kannabinoidowymi CB1 (znajdującymi się głównie w mózgu) i CB2 (obwodowy układ nerwowy), co wywołuje efekty psychoaktywne. Receptory te są częścią ECS i regulują różnorodne procesy fizjologiczne. Wiązanie CB1-THC może wpływać na uwagę, percepcję, pamięć, odczuwanie przyjemności, prowadząc do takich objawów jak euforia, relaksacja, czy zwiększony apetyt.

CBD nie wiąże się bezpośrednio z receptorami CB1 i CB2. Natomiast oddziałuje na nie poprzez inne mechanizmy, np. poprzez hamowanie enzymów FAAH, które wpływają na rozkład endokannabinoidów, jak również poprzez zmianę aktywności CB1 w mózgu, co może zmniejszać psychoaktywne działanie THC. CBD wpływa również na receptory serotoninowe (np. neuroreceptor 5-HT1A) i waniloidowe. Dzięki temu może pomagać w redukcji stanów zapalnych, bólu oraz lęku.

THC vs CBD – porównanie właściwości terapeutycznych

CBD i THC obecne w medycznej marihuanie, ze względu na różnorodne właściwości terapeutyczne, wykorzystywane są w leczeniu wielu schorzeń i dolegliwości pacjentów.

Kannabidiol (CBD) znany jest przede wszystkim ze swojego potencjału przeciwbólowego, przeciwzapalnego i przeciwdrgawkowego, co sprawia że może być pomocny w łagodzeniu bólu o charakterze przewlekłym, stanów zapalnych (również w chorobach autoimmunologicznych), a także wielu dolegliwości neurologicznych, np. padaczki. Stosowanie CBD może również przynieść korzyści dla pacjentów z zaburzeniami lękowymi. W przeciwieństwie do THC nie wywołuje efektów psychoaktywnych, dlatego może być stosowany przez seniorów, dzieci oraz osoby uzależnione od środków psychoaktywnych.

THC ma również potencjał terapeutyczny. Jest stosowany w leczeniu bólów neuropatycznych, nudności, wymiotów, spadku masy ciała i pobudzania apetytu u pacjentów chorujących m.in. na nowotwory, czy HIV/AIDS. W terapii przeciwbólowej THC może stanowić skuteczną alternatywę dla tradycyjnych opioidów. Istnieją także dowody na korzyści związane z THC w kontekście łagodzenia objawów niektórych chorób neurologicznych, takich jak np. stwardnienie rozsiane czy choroba Parkinsona. Użycie THC może zmniejszać ból, spastyczność mięśni, drżenie, a nawet zaburzenia równowagi. Ze względu na działanie psychoaktywne THC może również wpływać na poprawę nastroju, pobudzenie (w odpowiedniej dawce), a nawet poczucie euforii.

Ze względu na pewne różnice w oddziaływaniu obu substancji na organizm, wybór kannabinoidu lub odpowiednich proporcji między THC a CBD powinien należeć do specjalisty, ponieważ zależy przede wszystkim od diagnozy, nasilenia objawów i indywidualnych potrzeb pacjenta. W praktyce wiele terapii wykorzystuje kombinację CBD i THC, aby wyważyć korzyści przeciwbólowe i przeciwzapalne obu kannabinoidów, minimalizując przy tym potencjalne działania niepożądane THC.

Stężenie THC i CBD w marihuanie leczniczej

Zawartość THC i CBD w medycznej marihuanie jest dostosowywana do indywidualnych potrzeb terapeutycznych. Każda partia preparatu jest poddawana procesowi standaryzacji, który gwarantuje określony poziom kannabinoidów, mieszczący się w przedziale od 1% do 22%. Marihuanę medyczną zawierającą wyższe stężenie THC (11-22%) wykorzystuje się przede wszystkim w terapii pacjentów z bólem neuropatycznym, spastycznością mięśni, bezsennością, nudnościami i brakiem apetytu. Natomiast wyższe stężenia CBD są polecane przede wszystkim w przypadku przewlekłego bólu, stanów zapalnych, padaczki, czy stanów lękowych (również PTSD). Odpowiednie proporcje CBD do THC mają bezpośredni wpływ na odczucia pacjentów i efekt terapii. W przypadku dużej wrażliwości na działanie tetrahydrokannabinolu, lub braku doświadczenia z przyjmowaniem THC, zwykle początkowo zaleca się produkty zawierające wyraźną przewagę kannabidiolu (CBD), np. 20:1, 18:1, 15:1, czy 10:1. Takie proporcje minimalizują ryzyko wystąpienia niepożądanych reakcji psychoaktywnych, jednocześnie zapewniając potencjalne korzyści zdrowotne.

Dawkowanie CBD i THC w medycznej marihuanie

Odpowiednie dawkowanie THC i CBD jest jednym z ważniejszych aspektów związanych ze stosowaniem marihuany medycznej. Dawka terapeutyczna zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj schorzenia, nasilenie dolegliwości, waga ciała pacjenta, postać preparatu z konopi (pacjenci mogą korzystać m.in. z suszu do waporyzacji, aerozolu, tabletek, oleju cbd), czy indywidualna reakcja organizmu na kannabinoidy. Dlatego decyzja dotycząca dawkowania, konkretnej postaci marihuany medycznej czy rodzaju konopi (indyjskich, siewnych) powinna zawsze należeć do specjalisty. Dobór odpowiedniej dawki CBD i THC jest złożonym procesem, który wymaga indywidualnego podejścia, uwzględniającego wpływ substancji na konkretnego pacjenta oraz wszelkich skutków ubocznych, które mogą wiązać się ze stosowaniem terapii.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania pacjentów dotyczące działania thc i cbd w marihuanie medycznej.

Czy CBD i THC wykazują działanie psychoaktywne?

THC jest znanym psychoaktywnym składnikiem marihuany, a jego przyjmowanie może prowadzić do zmian świadomości i odczuwania euforii. CBD nie wykazuje działania psychoaktywnego, dlatego nie wzbudza tak silnych kontrowersji i jest częściej wykorzystywany w medycynie.

Jak wpływają duże dawki CBD a THC – różnica?

Duże dawki THC mogą prowadzić do nasilonych efektów psychoaktywnych, takich jak silna euforia, zaburzenia percepcji, a czasami także niepokój i paranoja. W przypadku CBD, nawet w dużych dawkach, nie pojawiają się efekty psychoaktywne, może jednak wystąpić senność, spadek ciśnienia oraz zmniejszenie apetytu.

Na co pomagają olejki CBD i jaka jest w nich zawartość THC?

Olejki CBD są szeroko stosowane w celu łagodzenia różnych dolegliwości, w tym bólu, stanów zapalnych, lęku, a także w leczeniu niektórych form epilepsji i trudności ze snem. Zawartość THC w olejkach CBD jest bardzo niska, zwykle poniżej 0,3%. Olejek CBD nie jest lekiem, dlatego pacjent nie potrzebuje recepty. Agencja Żywności i Leków (FDA) dopuściła do sprzedaży również lek na receptę zawierający CBD, który jest wykorzystywany wyłącznie w leczeniu określonego rodzaju padaczki.

Jak działa THC a jak CBD?

THC działa głównie poprzez bezpośrednie wiązanie się z receptorami CB1, co prowadzi do jego psychoaktywnych efektów, takich jak zmiana percepcji, nastroju, euforia. Dodatkowo wykazuje również działanie przeciwbólowe, łagodzi mdłości i poprawia apetyt. Z kolei CBD działa bardziej pośrednio na ECS, hamuje rozkład endokannabinoidów oraz działa na inne receptory, np.serotoninowe. Przyczynia się do redukcji bólu, stanów zapalnych i relaksację bez wywoływania stanu odurzenia.

Ile CBD i THC jest w medycznej marihuanie?

Stężenie i proporcje CBD i THC w medycznej marihuanie mogą się znacznie różnić w zależności od konkretnego szczepu i przeznaczenia terapeutycznego produktu. Zwykle stężenie obu substancji wynosi od 1 do 22%.

Czy CBD potrzebuje THC, żeby działać na różne dolegliwości?

CBD może być skuteczne samodzielnie w terapii wielu dolegliwości, takich jak przewlekły ból, stany zapalne czy lęk oraz niektóre formy padaczki. Jednakże olejki lub inne preparaty CBD mogą zawierać niewielkie ilości THC, które mogą potęgować ich działanie, co jest prawdopodobnie wynikiem interakcji CBD-THC i układu endokannabinoidowego. Dlatego w niektórych przypadkach pacjenci mogą odnosić większe korzyści z jednoczesnego stosowania CBD i THC.

Źródła:

1. Nephi Stella, THC and CBD: Similarities and differences between siblings, 2023
2. Matthew B. Wall, Tom P. Freeman, Chandni Hindocha, Lysia Demetriou, Natalie Ertl, Abigail M. Freeman, Augustus Pm. Jones , Will Lawn, Rebecca Pope, Claire Mokrysz, Daniel Solomons, Ben Statton, Hannah R. Walker, Yumeya Yamamori, Zixu Yang, Jocelyn Ll Yim , David J. Nutt, Oliver D. Howes, H. Valerie Curran, Michael Ap. Bloomfield, Individual and combined effects of cannabidiol and Δ9-tetrahydrocannabinol on striato-cortical connectivity in the human brain, 2022