Marihuana a leki – jak THC działa z lekami i suplementami?

Ze względu na rosnąca popularność konopi leczniczych w leczeniu wielu dolegliwości, coraz większe zainteresowanie lekarzy, naukowców i pacjentów wzbudza temat interakcji pomiędzy marihuaną a lekami, czy suplementami diety. Wielu pacjentów chcących skorzystać z właściwości konopi leczniczych przyjmuje specjalistyczne leki, dlatego konieczne jest ustalenie, które z nich mogą być bezpiecznie przyjmowane i nie wchodzą w reakcje z substancjami aktywnymi znajdującymi się w marihuanie medycznej. Dowiedz się, których leków nie należy łączyć z marihuaną. Z czego wynikają przeciwwskazania i jakie są możliwe interakcje CDB, THC i preparatów farmakologicznych wykorzystywanych w tradycyjnych terapiach pacjentów?

Czy marihuana wchodzi w reakcję z lekami?

Marihuana, zarówno ta stosowana w celach leczniczych, jak rekreacyjnych, może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami. Ich występowanie ma związek głównie z jednym ze składników aktywnych konopi – psychoaktywnym tetrahydrokannabinolem (THC).

Wielu pacjentów rozważa terapię marihuaną medyczną, ponieważ tradycyjne leki nie pozwalają na uzyskanie zadowalających efektów. Jednak nie zawsze jest możliwe całkowite zrezygnowanie z konwencjonalnej terapii, a wówczas konieczne jest jednoczesne przyjmowanie leków i marihuany, co w niektórych przypadkach stwarza ryzyko wystąpienia interakcji pomiędzy preparatami.

Ze względu na wskazania do terapii konopiami leczniczymi problem dotyczy przede wszystkim pacjentów przyjmujących leki przeciwpadaczkowe, przeciwbólowe, przeciwkrzepliwe, działające na układ nerwowy, stosowane przy stwardnieniu rozsianym, chorobie Parkinsona, nowotworach, zaburzeniach lękowych, czy niektórych chorobach autoimmunologicznych. Dlatego przed rozpoczęciem stosowania medycznej marihuany warto skonsultować się ze specjalistą, mającym doświadczenie w prowadzeniu tego rodzaju terapii, który oceni, czy istnieją wskazania, wykluczy obecność ewentualnych przeciwwskazań i wystawi receptę na medyczną marihuanę. To pozwala zminimalizować ryzyko wystąpienia interakcji pomiędzy konopiami a innymi produktami leczniczymi. W niektórych przypadkach potencjalne interakcje lekowe można wyeliminować poprzez odpowiednie dostosowanie dawki lub modyfikację dotychczasowego schematu leczenia. Ważne jest również monitorowanie pacjenta oraz przeprowadzanie regularnych badań kontrolnych w celu oceny skuteczności i bezpieczeństwa terapii.

Marihuana a leki – jednoczesne stosowanie – możliwe działania i wpływ

Jednoczesne stosowanie marihuany i niektórych leków może prowadzić do wystąpienia różnych interakcji, zarówno farmakodynamicznych (leki działają antagonistycznie lub jednokierunkowo, nasilając efekty), jak i farmakokinetycznych (wpływ na procesy metaboliczne leków i stężenie określonych substancji). Stosowanie konopi leczniczych może m.in.:

• zwiększać stężenie określonej substancji w organizmie i np. spowodować wzrost aktywności enzymów wątrobowych,
• zmniejszać działanie innego leku,
• powodować nasilenie działań niepożądanych.

Możliwa jest również odwrotna sytuacja, kiedy przyjmowane przez pacjenta leki wpływają na efekt terapeutyczny marihuany, np. prowadzą do zmniejszenia stężenia CBD lub THC lub nasilają działanie psychoaktywne THC, lub jego skutki uboczne, takie jak zawroty głowy, złe samopoczucie, dezorientacja, niewyraźne widzenie, zaburzenia koncentracji, pamięci, czy senność.

Wpływ leków na stężenie THC i CBD

Niektóre leki mogą wpływać na stężenie THC i CBD w organizmie, co ma znaczenie dla skuteczności terapii marihuaną medyczną. Szczególne znaczenie ma równoczesne stosowanie leków metabolizowanych przez wątrobę (ponieważ metabolizm THC i CBD jest również zależny od enzymów wątrobowych), oraz tych, które wpływają na enzymy i mogą indukować lub hamować ich aktywność.

Wśród substancji, po których może spaść lub wzrosnąć stężenie samego kannabidiolu (CBD), tetrahydrokannabinolu (THC) lub obu substancji jednocześnie, można wyróżnić:

• ketokonazol (leki przeciwgrzybicze) – wzrost stężenia kannabinoidów we krwi,
• ryfampicynę (antybiotyk) – spadek stężenia CBD i THC w organizmie,
• karbamazepina, fenytoina, fenobarbital (leki przeciwpadaczkowe) – spadek stężenia kannabinoidów,
• dziurawiec zwyczajny (depresja, bezsenność, zaburzenia trawienia) – obniżenie stężenia CBD i THC.

Aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapii marihuaną medyczną, w przypadku przyjmowania określonych substancji, zaleca się regularne monitorowanie stanu i objawów występujących u pacjenta.

Marihuana a leki przeciwbólowe

Marihuana medyczna jest często stosowana jako metoda leczenia bólu przewlekłego, zwłaszcza w przypadkach, gdy tradycyjne leki przeciwbólowe nie przynoszą ulgi. Badania wykazały, że jednoczesne stosowanie marihuany i leków przeciwbólowych, takich jak opioidy (morfina, oksykodon) nasila ich działanie przeciwbólowe, jednocześnie nie wpływając na wzrost substancji w osoczu. W tym przypadku reakcja interakcja farmakodynamiczna – synergiczne działanie – nie stanowi przeciwwskazania do jednoczesnego stosowania medycznej marihuany i leków przeciwbólowych. W niektórych przypadkach może natomiast pozwolić na zmniejszenie dawki opioidów, co jest korzystne dla pacjenta.

Palenie marihuany a leki psychotropowe

Chociaż wciąż trwają badania dotyczące wykorzystania marihuany medycznej w terapii chorób i zaburzeń psychicznych, niektóre wyniki wskazują, że konopie mogą przynosić ulgę w przypadku zaburzeń lękowych (np. przy PTSD), problemów ze snem, spadku nastroju czy epizodów depresyjnych o słabym nasileniu. Należy jednak pamiętać, że konieczne są dalsze badania dotyczące bezpieczeństwa, odpowiednich dawek, oraz interakcji z lekami stosowanymi w tradycyjnych terapiach. Istnieje ryzyko, że wzajemne oddziaływanie na siebie THC, CBD i substancji wykorzystywanych w lekach przeciwdepresyjnych, przeciwlękowych, przeciwpsychotycznych, czy nasennych, może wpływać na ich stężenie we krwi i nasilać działania niepożądane (np. zawroty głowy, zaburzenia koncentracji, akomodacji, zmiana rytmu serca, zmiany łaknienia, czy nasilenie sedacji).

Należy bezwzględnie poinformować lekarza wystawiającego receptę na marihuanę medyczną o przyjmowanych lekach psychotropowych (i wszystkich innych). Wśród substancji wykorzystywanych w psychiatrii, na które należy zwrócić szczególną uwagę można wyróżnić m.in. pochodne benzodiazepin (np. klobazam) i chloropromazynę, ale również leków o działaniu przeciwdepresyjnym (np. SSRI).

Marihuana a leki przeciwpadaczkowe

Padaczka (niektóre rodzaje) jest wskazaniem do terapii marihuaną medyczną, zwłaszcza wtedy, gdy leki przeciwpadaczkowe nie zapewniają wystarczających efektów. Istnieje ryzyko, że wzajemne oddziaływanie leków przeciwpadaczkowych i kannabinoidów może nasilać działania niepożądane lub osłabiać działanie poszczególnych substancji aktywnych, a tym samym wpływać na efekt terapeutyczny. Możliwe interakcje CBD, THC i leków przeciwpadaczkowych to m.in.:

• spadek stężenie kannobinoidów po karbamazepinie, fenytoinie i fenobarbitalu,
• nasilenie działań niepożądanych fenobarbitalu,
• wzrost stężenia fenytoiny,
• wzrost stężenia topiramatu, zonisamidu, eslikarbazepiny oraz rufinamidu oraz aktywności aminotransferaz wątrobowych.

Marihuana a leki wpływające na krzepliwość krwi

Kannabinoidy wchodzące w skład marihuany medycznej mogą hamować agregację płytek krwi, dlatego stosowane jednocześnie z lekami zmniejszającymi krzepliwość i przeciwpłytkowymi wpływają na wzrost ryzyka zwiększonych krwawień i krwotoków. Dlatego należy zachować dużą ostrożność w przypadku pacjentów przyjmujących antykoagulanty (np. acenokumarol, warfarynę) lub leki zmniejszające agregację płytek (np. klopidogrel, czy tiklopidynę).

Konopie medyczne a antybiotyki

Antybiotyki to grupa substancji wykorzystywanych w zakażeniach bakteryjnych, które działają bakteriobójczo lub bakteriostatycznie. Zdarza się, że pacjenci stosujący marihuanę medyczną wymagają leczenia antybiotykami. Jednak niektóre z nich – ryfampicyna, mogą wchodzić w interakcje z konopiami leczniczymi, powodując obniżenie stężenia THC i CBD we krwi. Dotychczasowe badania nie wykazały, aby kannabinoidy mogły wywoływać inne interakcje z lekami o działaniu przeciwbakteryjnym. Aby uniknąć potencjalnego ryzyka, specjalista może zalecić zachowanie przerwy pomiędzy przyjęciem antybiotyku a waporyzacją suszu.

Interakcje z innymi lekami

Oprócz leków przeciwpadaczkowych, psychotropowych, przeciwbólowych, czy przeciwkrzepliwych marihuana medyczna może wchodzić w interakcje również z innymi substancjami, takimi jak m.in.:

• indynawir (lek przeciwwirusowy, stosowany przede wszystkim w zakażeniach wirusem HIV) – w terapii z marihuaną medyczną może dojść do obniżenia indynawiru we krwi, które jednak nie powinno wpływać na skuteczność leku,
• metylofenidat (lek stosowany przede wszystkim przy ADHD) – przyjmowany z kannabinoidami wywołuje wzrost ciśnienia krwi i tętna u pacjenta,
• teofilina (m.in. leki na astme i POChP) – w wyniku interakcji dochodzi do zwiększenia klirensu teofiliny, co może przyczyniać się do mniejszego stężenia leku w organizmie, lub skracać czas jego działania, a tym samym zmniejszać efekty terapeutyczne,
• baklofen, gabapentyna, klonidyn, tyzanidyna, gabapentyna, klonidyn (leki stosowane przy spastyczności mięśni) – istnieje ryzyko nasilenia działania, znacznego obniżenia siły i napięcia mięśniowego,
• propranolol (stosowany przede wszystkim w leczeniu arytmii, nadciśnienia) – blokuje działanie THC na układ sercowo-naczyniowy, a tym samym zmniejsza ryzyko niektórych efektów ubocznych związanych z przyjmowaniem tetrahydrokannabinolu.

Pacjenci powinni zawsze informować lekarza o wszystkich stosowanych lekach i suplementach, aby uniknąć niepożądanych interakcji. Regularne monitorowanie stanu zdrowia i właściwe dostosowanie schematu leczenia wpływają na bezpieczeństwo i skuteczność leczenia.

Potencjalne interakcje między marihuaną medyczną a suplementami diety

Stosowanie marihuany medycznej w połączeniu z suplementami diety jest częstą praktyką pacjentów poszukujących alternatywnych metod leczenia. Należy jednak pamiętać, że jednoczesne stosowanie konopi i niektórych suplementów może wywołać interakcje farmakodynamiczne i farmakokinetyczne, które mogą wpływać na skuteczność preparatów i efekty terapii. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na suplementy zawierające dziurawiec zwyczajny, który ma działanie obniżające stężenie kannabinoidów we krwi. W przypadku przyjmowania innych preparatów ziołowych, lub witaminowych, zawsze warto zapytać specjalistę o możliwość wystąpienia interakcji pomiędzy nimi a THC lub CBD.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące interakcje medycznej marihuany z lekami.

Źródla:

• Maria Scherma, Paolo Masia,Matteo Deidda, Walter Fratta, Gianluigi Tanda, Paola Fadda, New Perspectives on the Use of Cannabis in the Treatment of Psychiatric Disorders, 2018
• Tony Antoniou, Jack Bodkin and Joanne M.-W. Ho, Drug interactions with cannabinoids, 2020
• Lucas CJ, Galettis P, Schneider J., The pharmacokinetics and the pharmacodynamics of cannabinoids, 2018
• Gail D Anderson, Lingtak-Neander Chan, Pharmacokinetic Drug Interactions with Tobacco, Cannabinoids and Smoking Cessation Products, 2016
• Ana Lucia Arellano, Esther Papaseit, Anna Romaguera, Marta Torrens, Magi Farré, Neuropsychiatric and General Interactions of Natural and Synthetic Cannabinoids with Drugs of Abuse and Medicines, 2017